Χαρίλαος Φλωράκης : «Δύο γιοί» Του Κινήματος Σε Ένα Πρόσωπο / του Κ. Μάρκου

Πηγή: Κώστας Μάρκου – «Πριν»

Ο Χαρίλαος Φλωράκης ενσάρκωσε τους «δυο γιους» του λαϊκού μας κινήματος σε ένα πρόσωπο ίσως όσο κανείς άλλος. Στην προσωπικότητά του συμπύκνωσε την εποποιία και την τραγωδία του κομμουνιστικού κινήματος. Την προσωπικότητά του σφράγισε και εκφράστηκε με τις απόψεις και τη δράση του ο αρχικός δυναμισμός της Οκτωβριανής Επανάστασης και της Σοβιετικής Ένωσης αλλά και η υποχώρηση, ο εκφυλισμός και η ήττα τους που μας κληροδότησε ο προηγούμενος αιώνας- η ταξική, εργατική και επαναστατική πλευρά του μεγαλειώδους ΕΑΜικού ένοπλου λαϊκού κινήματος αλλά και η μικροαστική, συμβιβαστική πλευρά του, που τελικά επικράτησε- οι λαμπρές, ηρωικές αλλά και σκοτεινές σελίδες του κομμουνιστικού κινήματος- η ανιδιοτελής προσφορά που έφτασε μέχρι την περιφρόνηση του θανάτου στο όνομα της ζωής, όπως ο ίδιος έλεγε, αλλά και η πλευρά της μικρής ιδιοκτησίας και της οργανωτικής κυριαρχίας που διεισδύει πολύμορφα σε όλες της πλευρές του μεγάλου αγώνα μας για την κομμουνιστική απελευθέρωση, ειδικά σε καιρούς μη ηρωικούς.

Ταυτόχρονα φέρει και αποφασιστικές προσωπικές ευθύνες για την πορεία των ηττών, των υποχωρήσεων, ακόμη και εκφυλιστικών πλευρών του κομμουνιστικού κινήματος στο πλαίσιο μιας λαθεμένης στρατηγικής.

Από αυτή τη σκοπιά, ο Χαρίλαος Φλωράκης ήταν, είναι και θα είναι μέρος όλων των προσπαθειών για τις νέες κομμουνιστικές εξορμήσεις και τις επαναστατικές απόπειρες, με τις μεγάλες θετικές αλλά και με τις μεγαλύτερες αρνητικές πλευρές του. «Ανήκει» σε όλο το κομμουνιστικό και ευρύτερα, στο εργατικό λαϊκό κίνημα και την Αριστερά, όπως και ο Άρης, ο Ζαχαριάδης, ο Πουλιόπουλος και ο Στίνας, κι αυτοί με κάθε ξεχωριστή θεωρητική, πολιτική και πρακτική πλευρά τους, με όλα τα ιδιαίτερα λάθη τους.

Καθένας από αυτούς «ανήκει στο κόμμα του» αλλά πάνω από όλα δεν ανήκει σε κανέναν, δεν μπορεί κανείς να τους σφετεριστεί, γιατί καθένας τους ανήκει στο κομμουνιστικό, αριστερό, εργατικό και λαϊκό κίνημα εκατομμυρίων ανθρώπων. Αν και τους «χώρισε μέχρι και αίμα», πάνω από όλα τους ενώνει το αίμα, τα βασανιστήρια και τα βάσανα με τα οποία πλήρωσαν οι ίδιοι αλλά και η εργατική τάξη και τα σύμμαχο λαϊκά στρώματα, τη συμμετοχή τους στον αγώνα ενάντια στον καπιταλισμό, στον ιμπεριαλισμό και το φασισμό.

Η υπόθεση της στρατηγικής επαναθεμελίωσης του κομμουνιστικού προγράμματος και κινήματος, στη σημερινή βάρβαρη αλλά και εγκυμονούσα εποχή μας, απαιτεί διαλεκτική, βαθιά αυτοκριτική και μαχόμενη αποτίμηση της θετικής προσφοράς, των λαθών και αρνητικών πλευρών όλων των ιστορικών ρευμάτων του κληροδοτημένου κομμουνιστικού κινήματος. Οι μεγάλοι κίνδυνοι για τον εκβαρβαρισμό, τον κατακερματισμό και τον εκφυλισμό της ίδιας της εργατικής τάξης μέσα από το βύθισμα σε μια άνευ προηγουμένου ιστορική κρίση του κεφαλαιοκρατικού συστήματος, αλλά και οι μεγαλύτερες πρωτοφανείς δυνατότητες για ένα νέο γύρο επαναστάσεων προς τον κομμουνισμό απαιτούν διαλεκτική ενσωμάτωση των επαναστατικών πλευρών του κάθε ρεύματος και διαλεκτική υπέρβαση των μικροαστικών πλευρών τους. Αυτό προσπάθησε να εκπροσωπήσει το ΝΑΡ από την ίδρυσή του.

Από αυτή τη σκοπιά, δεν έχει τίποτε θετικό να προσφέρει σήμερα στο εργατικό κίνημα μια περιχαράκωση γύρω από παλιές και ξεπερασμένες αντιθέσεις, ένας πόλεμος χαρακωμάτων ανάμεσα σε «σταλινικούς» και «νεοσταλινικούς», σε «τροτσκιστές» και «νεοτροτσκιστές», σε «μαοϊκούς» και «νεο-μαοϊκούς». Χρειάζεται να εντοπίσουμε με θάρρος, θεωρητικά, πολιτικά και πρακτικά, τις νέες αναθέσεις της εποχής μας, «να χωριστούμε αποφασιστικά για να ενωθούμε» με διάφορους τρόπους, το ίδιο και περισσότερο αποφασιστικά, στο εργατικό μαζικό κίνημα, στην πάλη για την ανατροπή της νεοβάρ-βαρης επέλασης του κεφαλαίου με επαναστατική προοπτική.

Οπωσδήποτε εάν κάποιος επιχειρούσε να εκτιμήσει ποιες πράξεις του Χαρίλαου Φλωράκη έμειναν στην ιστορία, αναμφισβήτητα θα έλεγε ότι αυτές ήταν τρεις. Η πρώτη είναι η επιλογή του να ενταχθεί νέος σας γραμμές του ΚΚΕ και να δώσει τη μάχη με το όπλο στο χέρι, με το ΕΑΜ και τον ΔΣΕ. Η δεύτερη, να δημιουργήσει το πολιτικό μέτωπο τού τότε Συνασπισμού, να πάρει μέρος στη συγκυβέρνηση με τη ΝΔ και μετέπειτα και με το ΠΑΣΟΚ. Και η τρίτη είναι η επιλογή του να ταχθεί «με το κόμμα» ενάντια στην επιλογή διάχυσης και διάλυσής του στον Συνασπισμό, που υποτάχθηκε στις σειρήνες της αποκομμουνιστικοποίησης, της ευρωλαγνείας και του γκορμπατσοφισμού.

Οι αστοί εκπρόσωποι, πολιτικοί και ιστοριογράφοι κράτησαν από τη ζωή του και ύμνησαν κυρίως, τότε και τώρα, τον Χαρίλαο Φλωράκη για τη δεύτερη επιλογή του. Η σημερινή ηγεσία του ΚΚΕ τονίζει την πρώτη και την τρίτη επιλογή, αποσιωπώντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο του στην υποταγή του εργατικού κινήματος στην αστική τάξη, για την οποία η ίδια έκανε αυτοκριτική έπειτα από 15 χρόνια. Και οι σημερινοί «αριστεροί υπουργοί», «τα «παιδιά του Χαρίλαου», όπως γράφτηκε και όπως εμφανίζονται οι ίδιοι, επαναλαμβάνουν το ίδιο μέγα λάθος, με ακόμη μεγαλύτερους κινδύνους, με τη συμμετοχή τους σε μια συγκυβέρνηση ξεθωριασμένης αριστερής καταγωγής και μνημονιακής αστικής προοπτικής.

Όσο γρηγορότερα αντιληφθούν αυτό το λάθος, τόσο καλύτερα για τους ίδιους και το λαϊκό κίνημα. Μπροστά στο ενδεχόμενο να υπογράψει αυτή η κυβέρνηση την πρώτη σαφώς αντιλαϊκή συμφωνία με τους δανειστές οικονομικούς δολοφόνους, είναι καλύτερο να αποχωρήσουν έγκαιρα και να πέσει μια τέτοια κυβέρνηση από τα αριστερά αντί από τα δεξιά. Αυτή θα ήταν και η καλύτερη τιμή στον «καπετάν Γιώτη» του ΕΑΜ και του ΔΣΕ, παρά μια αυτοκριτική 15 χρόνια μετά.